Blogowa recenzja tekstu literackiego

Blogowa recenzja tekstu literackiego to najczęściej spotykany na blogach czytelniczych typ wypowiedzi. Status recenzji blogowej budzi wiele wątpliwości, począwszy od dwóch podstawowych pytań: 1. Czy wypowiedzi te rzeczywiście można nazwać recenzjami, czy też bliżej im do komentarza lub opinii?, 2. Kto jest autorem blogowej recenzji, skoro jest to forma otwarta, uzupełniana komentarzami i dyskusjami innych użytkowników?

Pytanie pierwsze związane jest przede wszystkim z przewagą aspektu oceny nad warstwą analityczną oraz skoncentrowaniem uwagi na fabule omawianej książki. Niejednokrotnie w blogowej recenzji ocenie podlegają na przykład zachowania książkowych bohaterów, a nie zalety i wady samego tekstu literackiego. Z tego przede wszystkim względu można niejednokrotnie mówić o intencji recenzenckiej, a nie recenzji jako takiej.

Drugie pytanie związane jest głównie z rolą komentarzy pozostawianych pod wpisami blogerów przez innych użytkowników. Choć każda recenzja jest ze swej istoty dialogiczna, to możliwość komentowania i linkowania, a także łatwego przenoszenia dyskusji na inne blogi, powoduje tej dialogiczności spotęgowanie. Komentarze bywają dłuższe i bardziej szczegółowe niż same recenzje, stając się początkiem kolejnej dyskusji. Nawet nieskomentowana w żaden sposób recenzja blogowa jest potencjalnie otwarta, jeśli tylko ustawienia bloga pozwalają na późniejsze pozostawienie komunikatu zwrotnego. Te cechy sprawiają, że precyzyjniej jest mówić o autorze blogu ("właścicielu" strony) niż o autorze blogowej recenzji.

Blogerzy korzystają niejednokrotnie z paratekstów wydawniczych o charakterze promocyjnym, wplatając je we własne wypowiedzi, co prowadzi do odbiorczego dysonansu. Coraz częściej  też dochodzi do zjawiska odwrotnego: fragmenty blogowych recenzji tekstów literackich same stają się paratekstami o charakterze promocyjnym – wydawnictwa za zgodą blogerów zamieszczają je na okładkach książek i własnych stronach internetowych. Pełnią więc funkcje tradycyjnych rekomendacji literackich, których autorami byli dotąd głównie krytycy literaccy lub autorytety uniwersyteckie. oprac. Joanna Szwechłowicz

Hasła kluczowe: