proces wyznaczania relacji między składnikami strukturalnymi a semantycznymi w celu interpretacji utworu cyfrowego oraz zrozumienia zastosowanej przez autora formy. W literaturze cyfrowej warstwa semantyczna (treść, elementy semiotyczne) jest zobrazowana lub wzmocniona przez strukturę. W analizie strukturalno-semantycznej wyznacza się trzy etapy: pierwszy polega na rozpoznaniu znaczenia tekstu oraz zwróceniu uwagi na elementy semiotyczne; drugi opiera się określeniu sieci leksyjnej oraz mechanizmu nawigacji; trzeci zaś wiąże się z ustanowieniem relacji między warstwą tekstową a konstrukcyjną oraz próbą odpowiedzenia na pytanie o funkcję i cel wykorzystanej formy cyfrowej. Ostatni punkt, określenie kierunków wzajemnej interpretowalności formy i treści, jest podsumowaniem i połączeniem występujących wcześniej aktywności i towarzyszących im emocji użytkownika. Wyznaczenie wzajemnych zależności między strukturą a treścią pozwoli na wytworzenie własnej propozycji odczytania utworu przy jednoczesnym zrozumieniu elementów wizualnych i samego aspektu jego programowalności. Wyznaczenie relacyjności w przypadku hipertekstu literackiego dotyczy następujących składników: struktury hipertekstu, treści, linku i leksji. Nawigowanie po układzie zlinkowanym ma wywołać poczucie podobne do tego, którego doświadcza bohater. Hipertekst staje się figurą myśli, informującą o labiryntowości i zagadkowości życia (w popołudniu, pewnej historii Michaela Joyce'a), powtarzalności historii (w Matrioszce Marty Dzido), polifoniczności świata (w Końcu Świata według Emeryka Radosława Nowakowskiego), nieukształtowanej tożsamości (w Czarnych jagodach Susan Gibb) czy doznawanych wrażeniach zagubienia między życiem a snem (w Schemacie Konrada Polaka).
UPwłasność, cecha literatury cyfrowej podkreślająca fakt przemieszczania się tejże literatury między różnymi mediami, formami prezentacji i przestrzeniami oraz aspekt przenikania się różnych dziedzin i odmiennych teorii w badaniach nad nią.
Zaczerpnięty z postmodernistycznej teorii Gilles Deleuze'a i Felixa Gauttariego termin "nomadyzm" służy do opisu poetyki nomadycznej, poezji nomadycznej (nomadic poetry, Giselle Beiguelman) czy "taksonomadyzmu" (taxonomadism, Talan Memmott). W analizie obiektów cyfrowych pod kątem nomadyczności należy zwrócić uwagę na następujące kwestie: na przestrzeń, w którą "wkracza tekst" oraz miejsce jego lokalizacji; funkcje słowa i innych elementów charakterystycznych dla danego tworzywa przedstawienia, które również ulegają semantyzacji; zmianę pozycji i aktywności odbiorcy; zmianę percepcji; rolę interfejsów i proces nadawania im znaczenia. Nomadyzm wskazuje z jednej strony na proces dematerializacji informacji (Beiguelman stwierdza, że poezja nomadyczna "stanowi wytwór nowych połączeń pomiędzy online i offline, a równocześnie ustanawiająca te połączenia, usytuowana pomiędzy informacją, programem i kodem estetycznym" (tłum. za: M. Górska-Olesińska, Poezja nomadyczna, [w:] Sztuki w przestrzeni transmedialnej, red. T. Załuski, Łódź 2010, s. 210), z drugiej zaś na rolę medium, nośnika informacji, które kształtuje sposób odbioru (Beiguelman podkreśla funkcję przenośnych urządzeń telekomunikacyjnych: "Odpowiedni design palmtopów, telefonów komórkowych i paneli elektronicznych przystosowuje je do użytkowania w sytuacjach naznaczonych ciągłym ruchem i zmianą. Używając ich, adaptujmy się neurokognitywnie do nowych warunków percepcji, nowych sposobów wizualizacji danych i nowych porządków ich odczytywania" (tłum. za: M. Górska-Olesińska, Poezja nomadyczna, s. 26.; zob. G. Beiguelman, Nomadic Poetry, [w:] New Media Poetics. Contexts, Technotexts and Theories, ed. A. Morris, T. Swiss, Cambridge and London 2006, s. 285-290.) oprac. Urszula Pawlicka
tabela przypisy
