Figury digitalne

Figury digitalne to figury kształtowane w środowisku cyfrowym. Zasadniczo pełnią te same funkcje, co figury kształtujące różne dyskursy w przestrzeni kultury zastanej. Są to funkcje: poznawcza, estetyczna, perswazyjna.

Zmiany w sposobie istnienia figur w środowisku digitalnym podyktowane są zmianami w sposobie istnienia przekazu – przede wszystkim interaktywnością i cyfrowym zapisem umożliwiającym łączenie, przekształcanie każdej formy semiotycznej. Charakterystyczne dla przekazów digitalnych jest tworzenie figur na poziomie tekstury – warstwy wyrażania (figury semiotyczne) oraz w interakcji znaczeniowych, w jakie wchodzi poziom tekstury z poziomem semantycznym tekstu (figury międzypoziomowe). Udział użytkownika w kształtowaniu warstwy przedstawień sprawia, że figury digitalne mogą być kształtowane jako interaktywne. Dodatkowo możliwość wprowadzenia w ruch każdego elementu tekstowego sprzyja tworzeniu figur kinetycznych, zaś łatwość łączenia, przenikania elementów należących do różnych systemów znakowych i medialnych – powoduje upowszechnianie się i rozwój figur transsemiotycznych i transmedialnych. Wśród nowych form przekształceń szczególnie charakterystyczne są przekształcenia tekstury w sferze jej ukazywania się, znaczeń, pełnionych funkcji. Przekształcenia te generują nowe figury, do których należą: kumulacja funkcyjna – znak ikoniczny, słowo, fraza pełnią jednocześnie funkcję semantyczną i narzędziową (np. są linkami)- kumulują funkcje należące do różnych poziomów dyskursywnych - tu poziomu fikcji – znaczeń fabularnych, świata przedstawionego i poziomu technicznej obsługi przekazu;

kumulacja semiotyczna widoczna w tworzeniu wielopostaciowych form tekstowych, którym przypisane jest identyczne znaczenie w komunikacji komputerowej (np. najechanie kursorem na poszczególne ikony w paskach narzędzi odsłania wielość form przedstawienia odnoszących się do jednego działania);

atomizacja – przekształcenie kinetyczne mające charakter procesu, zdarzenia dokonującego się na oczach użytkownika polegające na rozbijaniu tekstu słownego, ikonicznego; kawałkowaniu nawet pojedynczych znaków;

adiekcja – przekształcenie kinetyczne mające charakter procesu, zdarzenia dokonującego się na oczach użytkownika polegające na dodawaniu, pojawianiu się elementów tekstowych: literowych, słownych, ikonicznych;

redukcja – przekształcenie kinetyczne mające charakter procesu, zdarzenia dokonującego się na oczach użytkownika polegające na odjęciu, zanikaniu elementów tekstowych: literowych, słownych, ikonicznych;

permutacja - przekształcenie kinetyczne mające charakter procesu, zdarzenia dokonującego się na oczach użytkownika polegające na przestawianiu liter, znaków dające nową wartość znaczeniową. P jest formą modyfikowania tekstury polegającą na reorganizowaniu (zamienianiu) jej elementów, ale takim, który prowadzi do stworzenia nowej tekstury i nowego znaczenia (lub znaczenia wyraźnie zmodyfikowanego). Od inwersji składniowej różni się tym, iż definiujące inwersję składniową przestawienie słów w zdaniu nie ukazuje się jako proces dokonujący się na oczach odbiorcy – prezentowany jest jedynie efekt, zaś przestawienie rozpoznawane jest przez odbiorcę w wyniku konfrontacji inwersji z normą. Ponadto inwersja składniowa modyfikuje styl wypowiedzi (np. służy uzyskaniu efektu udziwnienia, czy stylu podniosłego) bez istotnej zmiany jej sensu. oprac. Ewa Szczęsna

Hasła kluczowe: