Relacyjność strukturalno-semantyczna w
literaturze cyfrowej

Relacyjność strukturalno-semantyczna w literaturze cyfrowej to proces wyznaczania relacji między składnikami strukturalnymi a semantycznymi w celu interpretacji utworu cyfrowego oraz zrozumienia zastosowanej przez autora formy. W literaturze cyfrowej warstwa semantyczna (treść, elementy semiotyczne) jest zobrazowana lub wzmocniona przez strukturę. W analizie strukturalno-semantycznej wyznacza się trzy etapy: pierwszy polega na rozpoznaniu znaczenia tekstu oraz zwróceniu uwagi na elementy semiotyczne; drugi opiera się określeniu sieci leksyjnej oraz mechanizmu nawigacji; trzeci zaś wiąże się z ustanowieniem relacji między warstwą tekstową a konstrukcyjną oraz próbą odpowiedzenia na pytanie o funkcję i cel wykorzystanej formy cyfrowej. Ostatni punkt, określenie kierunków wzajemnej interpretowalności formy i treści, jest podsumowaniem i połączeniem występujących wcześniej aktywności i towarzyszących im emocji użytkownika. Wyznaczenie wzajemnych zależności między strukturą a treścią pozwoli na wytworzenie własnej propozycji odczytania utworu przy jednoczesnym zrozumieniu elementów wizualnych i samego aspektu jego programowalności. Wyznaczenie relacyjności w przypadku hipertekstu literackiego dotyczy następujących składników: struktury hipertekstu, treści, linku i leksji. Nawigowanie po układzie zlinkowanym ma wywołać poczucie podobne do tego, którego doświadcza bohater. Hipertekst staje się figurą myśli, informującą o labiryntowości i zagadkowości życia (w popołudniu, pewnej historii Michaela Joyce'a), powtarzalności historii (w Matrioszce Marty Dzido), polifoniczności świata (w Końcu Świata według Emeryka Radosława Nowakowskiego), nieukształtowanej tożsamości (w Czarnych jagodach Susan Gibb) czy doznawanych wrażeniach zagubienia między życiem a snem (w Schemacie Konrada Polaka). oprac. Urszula Pawlicka

[1] Cyt. za S. Ł. Ronduda, Strategie subwersywne w sztukach medialnych, Kraków 2006, s. 50)

Hasła kluczowe: