StretchText

StretchText to termin wprowadzony przez Theodora Nelsona, twórcę pojęcia "hipertekst", na określenie tekstowych obiektów o strukturze "rozciągliwej" – dzieło kryje w sobie subteksty, odsłaniane przez użytkownika. StretchText to rodzaj hipertekstu, w którym linki dysjunktywne, czyli wprowadzające przeskok z jednego segmentu do drugiego, zastąpione są linkami konjunktywnymi: łącze nie przenosi czytelnika do innej strony, lecz odsłania ukryty pod tekstem głównym subtekst. Ponowne kliknięcie na ten sam link, ponownie zakrywa odsłonięty uprzednio subtekst.

Interaktywne utwory literackie, oparte na formule stretchtextu, polegają zatem na eksploracji rozszerzalnej na żądanie przestrzeni tekstowej. W swojej najprostszej, oryginalnej postaci, stretchtext najbardziej pasuje do literatury dygresyjnej, gdzie pod tekstem głównym kryją się subteksty warstwy dygresyjno-przypisowej. Dużo więcej zastosowań formuła stretchtextu, bardziej jako alegoria strukturalna niż jako technicznej implementacja, doczekała się jednak na gruncie cyfrowej poezji, gdzie "rozciąganie tekstu" odbywa się może na trzy sposoby.

Po pierwsze, utwór rozszerza się i skraca na żądanie odbiorcy, który tylko za pomocą ruchu komputerowej myszki odkrywa ukryte warstwy (polecenie on_click zostaje zatem zastąpione poleceniem on_mouseover). Każde przesunięcie kursora wiąże się z dynamicznym odsłanianiem kolejnych ustępów, w efekcie czego użytkownik nie wie, jaki kształt powinien przybrać ostateczny obiekt. Stir Fry Texts Andrewsa to kombinatoryczna intertekstualność, nerwowe modyfikowanie obiektu, składającego się z czterech odrębnych tekstów, o których obecności informuje barwa odwijanych fragmentów. StretchText manifestuje akt generowania obiektu metodą cut-up – cięcie odcinków tekstowych, a następnie ich łączenie i składanie w jednolitą całość w taki sposób, by nie dało się dostrzec "szwów". Zasada cięcia i permutacji u Andrewsa wiąże się z recyklingiem tekstów, czyli ideą ich transformacji i metamorfozy. oprac. Mariusz Pisarski

Hasła kluczowe: